De Bijbel en muziekinstrumenten

3. David

Als we na gaan denken over het oude Testament en muziekinstrumenten in de tempel dan komen we al snel op een Bijbeltekst uit het boek van Amos.
En deze tekst is al lang een tekst geweest waar een aantal zeer belangrijke vragen uit naar voren komen.

Amos 6:
3 Gij, die de boze dag ver weg stelt, en de zetel van het geweld nabij brengt,
4 Die nederligt op ivoren bedden, en omhangt op uw divans, die lammeren uit de kudde opeet en kalveren midden uit de stal,
5 Die joelt bij het geluid van de harp, die gelijk David muziekinstrumenten voor u uitdenkt,
6 Die uit plengvaten drinkt, vol wijn, en met de voortreffelijkste olie u zalft, maar om de verbreking van Jozef u niet bekommert!

De belangrijkste vraag die uit deze tekst voorkomt is: welke rol speelde David in relatie tot muziekinstrumenten in het oude Testament?

Deze tekst gebruikt de woorden “die gelijk David muziekinstrumenten voor u uitdenkt”.
En dit lijkt te impliceren dat David muziekinstrumenten heeft bedacht.
Maar is dit zo?

Ga je mee?

Een verandering.

Er vond een opvallende verandering plaats in de geschiedenis van Gods aanbidding in de dagen van koning David. Het volk van God was niet langer een zwervende natie zoals in de tijd van Mozes. Eerst was het volk van Israel een zwervende natie, met een tabernakel die elke keer afgebroken en daarna weer opgebouwd werd.

1 Kron. 23:
25 Want David had gezegd: De Here, de God van Israel, heeft zijn volk rust geschonken, en Hij woont voor immer te Jeruzalem;
26 Nu behoeven de Levieten de tabernakel en al zijn dienstgerei niet meer te dragen.

Maar dit zwervende bestaan kwam ten einde nadat God het volk in het land van Kanaan had gebracht. En zo behoefden de Levieten de tabernakel en al zijn dienstgerei niet meer te dragen.

Nadat de Israelieten in het land van Kanaan aangekomen waren werden ze eerste geleid door richteren en andere leiders, zoals Samuel. Maar al snel verlangde het volk een koning en zij kregen deze ook. Eerst Saul en daarna David.
Koning David heeft een hele belangrijke rol gespeeld als koning in veel verschillende zaken.

Als we dan naar de tijd van David gaan kijken zien we het gebruik van muziekinstrumenten in relatie tot de tempeldienst. 1 Kron. 16:
1 Nadat zij de ark Gods binnengebracht hadden, zetten zij haar neer midden in de tent die David voor haar gespannen had, en zij brachten brandoffers en vredeoffers voor Gods aangezicht.
2 Toen David gereed was met het brengen van de brandoffers en de vredeoffers, zegende hij het volk in de naam des Heren
3 En deelde uit aan alle Israelieten, mannen zowel als vrouwen, ieder een brood, een stuk vlees en een druivenkoek.
4 En hij stelde voor de ark des Heren dienaren aan uit de Levieten: om de Here, de God van Israel, te roemen, te loven en te prijzen.
5 Asaf was het hoofd; op hem volgde Zekarja; voorts Jeiel, Semiramot, Jechiel, Mattitja, Eliab, Benaja, Obed-edom en Jeiel met muziekinstrumenten: harpen en citers: terwijl Asaf op cimbalen,
6 En de priesters Benaja en Jachaziel op trompetten, voortdurend speelden voor de ark van het verbond Gods.

1 Kron. 23:
1 Toen David oud geworden was en van het leven verzadigd, maakte hij zijn zoon Salomo koning over Israel,
2 En hij vergaderde alle oversten van Israel, de priesters en de Levieten.
3 De Levieten nu van dertig jaar oud en daarboven werden geteld, en het getal van hun mannen, hoofd voor hoofd geteld, bedroeg achtendertigduizend.
4 Van dezen moeten er vierentwintigduizend op het werk van het huis des Heren toezicht houden; zesduizend zullen opzieners en rechters zijn;
5 Vierduizend poortwachters; en vierduizend zullen de Here prijzen op de instrumenten, die ik voor het lofprijzen heb laten maken.

Wanneer we de historische verhalen uit 1 Kronieken 13- 16 en 23- 25 lezen, waarin David respectievelijk, de ark naar Jeruzalem brengt en opdracht geeft tot de tempelaanbidding, wordt ons verteld waarom hij de zangers en de verschillende muziekinstrumenten installeert in de aanbidding tot God. De reden voor deze installatie wordt ons niet gegeven. We kunnen de indruk krijgen dat David dit eenvoudigweg deed uit zijn eigen persoonlijke verlangens als bekwaam musicus.
Misschien geloofde David dat het de ervaring van aanbidding zou verbeteren en het feestelijker en glorieuzer zou maken.
Misschien waren de muziekinstrumenten belangrijker geworden in de cultuur van Davids tijd en vonden de mensen ze aantrekkelijk. Er wordt ons niet verteld waarom David ze in het historische verhaal gebruikte. We ontdekken de reden waarom David het muziekinstrument, bijna driehonderd jaar later, tijdens de regering van koning Hizkia, in Gods aanbidding bracht. Na vele jaren van verval en verwaarlozing werd de tempelaanbidding door Hizkia hersteld en lezen we in 2 Kronieken 29: 25- 27.

2 Kronieken 29:
25 Hij stelde de Levieten bij het huis des Heren op, met cimbalen, harpen en citers overeenkomstig het gebod van David en van Gad, des konings ziener, en van de profeet Natan, want het gebod was gegeven door de Here, door bemiddeling van zijn profeten.
26 En de Levieten stonden opgesteld met de instrumenten van David, en de priesters met de trompetten.
27 Toen beval Hizkia het brandoffer op het altaar te offeren. En op het ogenblik, dat het brandoffer een aanvang nam, werd een lied des Heren aangeheven en klonk trompetgeschal, begeleid door de instrumenten van David de koning van Israel. Als we goed naar deze tekst kijken dan zien we dat de instrumenten die David had geintroduceert, in vers 25, “naar het gebod van de Here” was.

In vers 26 lezen we dan “en de Levieten stonden opgesteld met de instrumenten van David”.

Hierin zien we een belangrijk relatie. David was degene die van God een gebod had gekregen om de instrumenten te introduceren. Omdat David degene was die als leider optrad wordt het instrument met hem in relatie gebracht.

We zien iets dergelijks als we kijken naar de wetgeving van de 10 geboden.
De wet was gegeven door God, door bemiddeling van Mozes, maar wordt vaak “de wet van Mozes” genoemd. Zo waren de instrumenten gegeven door bemiddeling van David of onder leiding van David. David was de koning, leider, in relatie tot het volk van Israel in zijn dagen.

We zien iets dergelijks ook als we kijken naar het nieuwe Testament.

Handl. 2:
42 En zij bleven volharden bij het onderwijs der apostelen en de gemeenschap, het breken van het brood en de gebeden.

Ja, de nieuwe gelovigen waren volhardend “bij het onderwijs der apostelen”, wij weten natuurlijk dat alles wat de apostelen leerden, de leer van God was. Maar zij waren de leiders. Zij waren de afgevaardigden van Jezus. Zij waren de apostelen, de spreekbuis van God. De spreekbuis van Jezus.

De leer van Jezus werd, door de Heilige Geest, gegeven aan de apostelen.
(Johannes 14: 25, 26; Johannes 16: 12, 13; 1 Kor. 2: 6- 16; Judas 3)

Deze apostelen gaven deze leer door aan de nieuwe gelovigen.
Zo werd deze leer van Jezus, als middelaar van het nieuwe verbond, de leer van de apostelen genoemd. Zo stonden de nieuwe gelovigen vast in “de leer van de apostelen”.

En zo zien we dat ook met David.
Omdat David een leidend figuur was, werden de instrumenten onder zijn leiding in de dienst des Heeren ingewijd. Hij was de tussenpersoon waardoor God werkte, in zijn tijd.
En zo waren het de instrumenten van David.

De instrumenten des Heren.

2 Kronieken 7:
6 De priesters stonden op hun posten; eveneens de Levieten met de muziekinstrumenten des Heren, die koning David vervaardigd had om de Here, wanneer David door hun dienst het loflied deed horen, aldus te prijzen: Want zijn goedertierenheid is tot in eeuwigheid. Tegenover hen bliezen de priesters op de trompet, en geheel Israel stond.

Als we naar deze passage kijken dan zien we ook een duidelijke referentie naar het principe dat de Levieten “met de muziekinstrumenten des Heren” die koning David vervaardigd had, het loflied deed horen.

Ja, David had de instrumenten vervaardigd als leider van Israel, maar het waren de muziekinstrumenten des Heren.

David handelde door de wil van God.

1 Kronieken 28:
11 Toen gaf David aan zijn zoon Salomo het ontwerp van de voorhal met de daarbij behorende gebouwen, schatkamers, bovenvertrekken en binnenzalen, en van het vertrek voor het verzoendeksel;
12 Ook het ontwerp van alles wat hij in zijn geest had bedacht: voor de voorhoven van het huis des Heren, voor alle vertrekken in het rond, voor de schatkamers van het huis Gods en voor die van de geheiligde voorwerpen,
13 Voor de afdelingen der priesters en der Levieten, voor alle dienstwerk in het huis des Heren, en voor alle gerei voor de dienst in het huis des Heren.

19 Alles staat in een geschrift, ontvangen uit de hand des Heren, waarin Hij mij onderrichtte aangaande de gehele uitvoering van het ontwerp.

Als we goed naar deze tekst kijken dan zien we in vers 11 dat David het ontwerp, voor de nieuw te bouwen tempel, in de handen van Salomo gaf.

Als we dit dan vergelijken met vers 19, daar zien we dat David dit ontwerp ontvangen had uit de hand des Heren.
Ja, David had het gehele ontwerp voor de tempel, inclusief de instrumenten die gebruikt behoorde te worden, ontvangen uit de hand des Heren.
En zo werd de koning Salomo onderwezen hoe deze tempel vormgeven behoorde te worden met alle wat erbij kwam. Inclusief de instrumenten. Zo zien we opnieuw, als het gaat over de tempel en de tempeldienst, alles was door God als een volmaakt ontwerp ontvangen door David en David handelde naar de geopenbaarde wil van God.

Om zo terug te komen bij onze tekst uit Amos. Had David de instrumenten zelf bedacht? Nee?
Alles kwam door de geopenbaarde wil van God.

Laatste gedachten:

Als we al deze passages en waarheden overdenken dan zien we dat David ten allen tijde onder Goddelijk gezag handelde.

Ja, David handelde zoals God Mozes had verteld om te handelen.

Deut. 4:
1 Nu dan, o Israel, hoor de inzettingen en de verordeningen, die ik u leer na te komen, opdat gij leeft en opdat gij het land binnengaat en in bezit neemt, dat de Here, de God uwer vaderen, u geven zal.
2 Gij zult aan wat ik u gebied, niet toedoen en daarvan niet afdoen, opdat gij de geboden van de Here, uw God, onderhoudt, die ik u opleg.

Zoals Mozes onder goddelijk gezag handelde, zo handelde David.
God heeft altijd duidelijk aangegeven hoe de tempeldienst eruit behoorde te zien.

God heeft David een duidelijk volledig ontwerp gegeven voor de tempel en haar dienst en David handelde hiernaar.